Terugblik Psysalon ‘Stemmen horen’

29 september 2021

Waar doe je goed aan als je dierbare stemmen hoort? Hoe kun je er tegenaan kijken, hoe kun je reageren en wat moet je vooral niet doen? En wat betekent het voor de toekomst? Stemmen horen kun je van verschillende kanten belichten.

Maandag 20 september organiseerden Kompassie en Ypsilon de online Psysalon ‘Stemmen horen’. Saskia van der Meer, vrijwilliger bij Ypsilon, interviewde deze avond Yvonne Doornbos van Steunpunt Stemmen Horen Haaglanden. Als professional zet ze haar eigen ervaringsdeskundigheid in. Ook is ze bestuurslid van Stichting Weerklank.

Stemmen horen

De stemmen die de stemmenhoorder hoort zijn er echt, dit is gebleken uit onderzoek, maar anderen horen ze niet. Toch is het niet ongewoon en kun je er met de juiste hulp mee om leren gaan. Een grote groep mensen hoort bijvoorbeeld stemmen in de kindertijd of na verlies van een dierbare. Vaak zijn het ook stemmen met een positieve of ondersteunende rol bijvoorbeeld; “let op het verkeer er kan een auto komen”.

Stemmen horen komt vaker voor dan we denken; Zo’n 10 tot 13% van de wereldbevolking hoort stemmen, waarbij maar 4% van de mensen het ervaart als een last. Van die groep heeft 2% een diagnose en 0.5% de diagnose schizofrenie. In de media wordt vaak de link gelegd met een aandoening en verwardheid. In biomedische verklaringsmodellen volgt vaak een stempel psychose of schizofrenie.

In praktijk blijkt er vaak trauma in het spel te zijn. Negeren van stemmen, vooroordelen, drugsgebruik en stress kunnen stemmen horen wel versterken. Wanneer stemmen heel indringend en verstorend zijn kan tijdelijk medicatie van belang zijn.

Ontwikkelingen

De laatste jaren is de kennis toegenomen over stemmen horen, is een kwaliteitsstandaard stemmen horen geschreven met laatste behandelinzichten en is de app ‘temstem’ ontwikkeld.

Psychiater Marius Romme en Sandra Escher deden vele jaren geleden een oproep in een tv-uitzending van Sonja Barend, waarbij zich vooral mensen meldden die geen last hadden. Samen interviewden ze juist de mensen die geen last hebben, om te ontdekken hoe dit kwam. Ze ontwikkelden een vragenlijst, waarbij doorgevraagd wordt naar wat mensen horen, hoe vaak, op wat voor momenten (bij stress?).

In andere culturen en in het verleden werd er anders naar stemmen horen gekeken. Filosoof Socrates hoorde stemmen, grondlegger van de psychoanalyse Sigmund Freud en recenter Antony Hopkins. Maar ook bij de oudere en recentere religies en spirituele bewegingen zien we dat mensen soms stemmen ervaren.

Wat kun je doen?

Wanneer mensen stemmen horen en het niet durven uit te spreken omdat ze bang zijn voor stigma en vooroordelen, mensen raken in een isolement en dan kan het een belasting worden. Juist daardoor kunnen mensen stress ervaren. Door te leren waar het vandaan komt, hoe je er mee om kan gaan, neemt de druk af. Steunpunten Stemmen Horen helpen mensen om meer kennis op te doen over stemmen en wat het voor hen betekent. Zij bieden verschillende mogelijkheden, zoals individuele gesprekken, lotgenotencontact en trainingen.

Naasten

Ondersteuning maakt dat veel mensen minder last hebben van hun stemmen. Naasten en mantelzorgers kunnen een steun zijn, wanneer ze goed geïnformeerd zijn. Door ook zelf tips en vaardigheden te leren kunnen zij zelf op de been te blijven. Naasten kunnen ook deelnemen aan activiteiten waardoor ook zij kennis opdoen en iemand beter kunnen ondersteunen.

Kijk het hele interview terug

Meer informatie over stemmen horen

Literatuur

  • Leven met stemmen, 50 verhalen over herstel – Prof. Marius Romme, Dr. Sandra Escher, Jacqui Dillon, Dr. Dirk Corstens en Prof. Mervyn Morris
  • Leren omgaan met stemmen horen – Robin Timmers
  • Stemmen horen begrijpelijk maken, een praktische handleiding – Prof. Marius Romme, Dr. Sandra Escher en Dr. Dirk Corstens

Meer literatuur is te vinden op de website van Stichting Weerklank

Online

 YouTube

Contact

U kunt ook contact opnemen met Yvonne Doornbos
Telefoon: 06-24882683
E-mail: y.doornbos@stichtingantonconstandse.nl