Verslag familieavond Depressie en naasten
Op donderdag 27 januari was er weer een online familieavond. Dit keer met als thema ‘Depressie en naasten’. Drie gasten belichtten het thema vanuit verschillende invalshoeken: Annelies de Haas en Jeannette van der Poel als respectievelijk GZ-psycholoog en verpleegkundig specialist bij PsyQ en Daniëlle Schipper als ervaringsdeskundige bij Het Schippers Perspectief.
Wat is depressie?
Annelies begon met algemene informatie. Depressie komt veel voor, zo’n 20% van de bevolking kent het persoonlijk. Er zijn diverse symptomen die kunnen wijzen op een depressie, onder andere:
- Een sombere stemming
- Weinig energie hebben
- Veel of juist erg weinig slapen
- Jezelf waardeloos voelen
- Een doodswens hebben
In alle gevallen lijden mensen hieronder en gaat het functioneren achteruit. Vaak ontstaat het sluipend, maar soms ook plotseling. De omgeving geeft soms aan dat iemand verandert in het contact of een andere blik in de ogen heeft. Patiënten merken dat soms zelf niet en vaak is er ook sprake van schaamte, waardoor men er niet open over is.
De oorzaak voor depressie is deels een erfelijke eigenschap, deels een persoonlijke eigenschap. Het wordt ook bepaald door wat je meemaakt.
Behandelmogelijkheden
De behandeling kent een breed scala aan mogelijkheden die elkaar aanvullen. Fysieke activering, lichttherapie, medicatie, psychotherapie, het bevorderen van sociale contacten en het opstellen van een crisissignaleringsplan behoren tot de mogelijkheden.
Naast medicatie is ook magnetische stimulatie een mogelijkheid. Via een spoel op het hoofd worden impulsen naar de hersenen gestuurd. Elektroshocktherapie heeft een slechte naam, maar geeft goed resultaat. Het gebeurt tegenwoordig onder narcose. Ten slotte kan ook ketamine gegeven worden in een zeer lage dosering. Al met al is een depressie goed te behandelen.
Ervaringsverhaal
Het tweede deel van de avond werd Daniëlle Schipper door Jeannette geïnterviewd over haar eigen ervaringen met een depressie. Vanaf haar 19e had ze symptomen, maar herkende ze het eigenlijk niet. Vanaf haar 26e ging het steeds slechter en uiteindelijk werd ze vrijwillig opgenomen. Er kwam een diagnose, waardoor ze zich erkend voelde in haar gevoelens. Er kwam zicht op herstel. Na drie maanden stapte ze over naar PsyQ en kwam weer in balans. Inmiddels zet ze al jaren haar ervaring in om anderen te ondersteunen.
Op de vraag vanuit de deelnemers wat haar heeft geholpen, antwoordt Daniëlle dat diverse dingen aan haar herstel hebben meegeholpen. Psycho-educatie gaf zicht op haar symptomen. Het krijgen van een diagnose gaf rust. Ook lichttherapie en cognitieve gedragstherapie hielpen haar omgaan met haar gevoelens en gedachten.
Haar ouders kregen ook psycho-educatie. Zelf wist ze vaak niet aan te geven wat ze nodig had. Het netwerk heeft een grote rol gespeeld in het herstel. Naasten zijn erg belangrijk!
Tips voor naasten
Zowel Daniëlle als Annelies benadrukken dat je er als naasten op moet blijven aandringen om bij de behandeling te worden betrokken. Je hebt er recht op! Veel naasten hebben zelf ook ondersteuning nodig.
Als een patiënt geen hulp wil, forceer dan niet, maar blijf er wel over in gesprek. Contact met een ervaringsdeskundige kan helpen, ook om eventuele schaamte te overwinnen. Naasten kunnen bij PsyQ alleen ondersteuning krijgen als de patiënt zelf nog in behandeling is. Bij Kompassie is dat geen vereiste en kan altijd ondersteuning worden geboden.
Blijf vooral in gesprek als een jongvolwassen kind depressief is en probeer het gedrag te begrijpen. Oordelen daarover hebben ze zelf al, spreek die niet uit, maar neem hun gevoel serieus. Bemoedigende opmerkingen kunnen helpen als ze op het op de juiste manier worden uitgesproken, anders werkt het averechts.
Er is echt een verschil tussen een winterdipje en depressie. Dit verschil moeten naasten goed in het oog houden. Een dipje heeft iedereen wel eens, een depressie gelukkig niet!
Afbouwen medicatie
Daniëlle heeft de ervaring dat ze zo veel medicatie kreeg, met name antidepressiva, dat ze waarschijnlijk ook heel veel last heeft gehad van bijwerkingen. Het is goed je af en toe af te vragen of je het nog wel nodig hebt. Afbouwen moet heel zorgvuldig. Het standaard afbouwprotocol is niet voor iedereen passend. Een persoonlijk afbouwschema met behulp van zgn. taperingstrips was bij Daniëlle wel succesvol. Dit is het best in goed overleg met je eigen behandelaar, ook omdat je in de afbouwfase moet leren zelf meer op te vangen.
https://www.umcutrecht.nl/nieuws/innovatie-medicatie-afbouwen-in-ministapjes
De uitsmijters van Jeannette en Daniëlle:
- Hamer erop dat je als naaste bij de behandeling wordt betrokken. Het is belangrijk!
- Chapeau! Voor naasten die eraan meedoen. Zorg goed voor jezelf, je hebt het zwaar!
Familieavond Autisme en naasten
Wat is autisme en wat kun je als naaste doen? Op 24 februari 2022 organiseert Kompassie een online familieavond in het teken van autisme en naasten. Deze avond is voor naasten, professionals en iedereen die zich betrokken voelt en interesse heeft in het thema.
Nieuwsbrief
Maandelijks verstuurt Kompassie een nieuwsbrief naar mantelzorgers GGZ met de laatste nieuwtjes, activiteiten en initiatieven die er in en rondom Den Haag worden georganiseerd. Speciaal voor familieleden en naasten van mensen met een psychische kwetsbaarheid.
Wilt u deze nieuwsbrief voortaan elke maand in uw mailbox ontvangen? Vul dan hieronder uw e-mailadres in:
Selecteer een geldig formulier